درمان سکته مغزی. سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است که نیاز به توجه و درمان فوری دارد. سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که در جریان خون رسانی به مغز اختلال ایجاد می‌شود که به دلیل انسداد رگ خونی یا خونریزی در مغز است. این می تواند منجر به عوارض جدی از جمله آسیب مغزی و حتی مرگ در صورت عدم درمان فوری شود.
دو نوع اصلی سکته مغزی وجود دارد: سکته مغزی ایسکمیک و سکته هموراژیک. سکته مغزی ایسکمیک شایع ترین نوع است که حدود 87 درصد از سکته های مغزی را تشکیل می دهد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که لخته خون یک رگ خونی در مغز را مسدود می کند و جریان خون را قطع می کند و مغز را از اکسیژن و مواد مغذی محروم می کند. از سوی دیگر، سکته مغزی هموراژیک زمانی رخ می دهد که یک رگ خونی در مغز پاره شود و باعث خونریزی در بافت اطراف شود. این می تواند منجر به افزایش فشار در مغز شود و می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
تشخیص سکته مغزی بر اساس ترکیبی از علائم، معاینه فیزیکی و آزمایشات تصویربرداری است. بیمارانی که شروع ناگهانی علائمی مانند ضعف، بی حسی یا فلج در یک طرف بدن، مشکل در تکلم یا درک گفتار و سردرد شدید ناگهانی را تجربه می کنند، باید فورا به پزشک مراجعه کنند. پزشک یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی وضعیت عصبی بیمار، از جمله ارزیابی قدرت عضلانی، هماهنگی، و رفلکس‌ها انجام می‌دهد.
تست های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی مغز معمولا برای تایید وجود سکته مغزی و تعیین نوع سکته مغزی (ایسکمیک یا هموراژیک) انجام می شود. این آزمایش ها همچنین می توانند محل و میزان آسیب به مغز را شناسایی کنند. آزمایشات دیگری مانند آزمایش خون و نوار قلب (ECG) نیز ممکن است برای رد سایر علل احتمالی علائم انجام شود.
درمان سکته مغزی
درمان سکته مغزی به نوع سکته مغزی و مدت زمان مراجعه بیمار به پزشک بستگی دارد. زمان در درمان سکته بسیار مهم است، زیرا هر چه مغز بیشتر از اکسیژن و مواد مغذی محروم شود، آسیب بیشتری می‌بیند. گزینه های درمانی مختلفی برای سکته مغزی ایسکمیک و سکته هموراژیک وجود دارد.
سکته مغزی ایسکمیک:
درمان اصلی سکته مغزی ایسکمیک، بازگرداندن جریان خون به مغز در سریع ترین زمان ممکن است. این را می توان با استفاده از داروها یا روش ها بسته به علت انسداد انجام داد.
درمان ترومبولیتیک: درمان ترومبولیتیک، همچنین به عنوان داروی لخته شکن شناخته می شود، رایج ترین درمان برای سکته مغزی ایسکمیک است. این دارو، مانند فعال کننده پلاسمینوژن بافتی (TPA)، به صورت داخل وریدی برای حل لخته ای که رگ خونی را مسدود می کند و بازگرداندن جریان خون به مغز تجویز می شود. درمان ترومبولیتیک زمانی مؤثرتر است که در 4.5 ساعت اول شروع علائم انجام شود، بنابراین ضروری است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.
ترومبکتومی مکانیکی: در برخی موارد، ترومبکتومی مکانیکی ممکن است برای برداشتن لخته از رگ خونی انجام شود. این روش شامل قرار دادن کاتتر در رگ خونی و استفاده از یک دستگاه تخصصی برای گرفتن و برداشتن لخته است. ترومبکتومی مکانیکی معمولاً در مواردی انجام می شود که درمان ترومبولیتیک امکان پذیر نیست یا موفقیت آمیز نبوده است.
داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت: پس از مرحله حاد سکته مغزی ایسکمیک، داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین یا داروهای ضد پلاکت مانند آسپرین ممکن است برای جلوگیری از لخته شدن خون در آینده و کاهش خطر سکته مکرر تجویز شوند.
سکته هموراژیک:
درمان سکته مغزی هموراژیک بر کنترل خونریزی در مغز و کاهش فشار در جمجمه متمرکز است. گزینه های درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
جراحی: در برخی موارد، ممکن است جراحی برای ترمیم رگ خونی آسیب دیده و توقف خونریزی ضروری باشد. این ممکن است شامل برداشتن بخشی از جمجمه برای کاهش فشار روی مغز (کرانیوتومی) یا قرار دادن یک گیره یا سیم پیچ برای جلوگیری از خونریزی بیشتر باشد.
دارو: ممکن است داروهایی برای کاهش فشار خون، جلوگیری از تشنج و کنترل سایر علائم مرتبط با سکته هموراژیک داده شود. کنترل دقیق فشار خون و سایر علائم حیاتی برای جلوگیری از آسیب بیشتر به مغز مهم است.
توانبخشی سکته مغزی
پس از درمان سکته مغزی، توانبخشی بخش مهمی از روند بهبودی است. هدف از توانبخشی سکته مغزی کمک به بیماران برای بازیابی عملکرد از دست رفته، یادگیری روش های جدید برای انجام وظایف و بهبود کیفیت زندگی است. توانبخشی ممکن است شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتار درمانی و مشاوره روانشناسی باشد.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی بر بهبود قدرت، هماهنگی، تعادل و تحرک تمرکز دارد. بیماران ممکن است با یک فیزیوتراپ برای انجام تمریناتی برای بهبود عملکرد عضلات و بازیابی توانایی های از دست رفته کار کنند.
کاردرمانی: کاردرمانی در یافت آباد بر کمک به بیماران برای یادگیری مجدد وظایف روزمره مانند لباس پوشیدن، حمام کردن و تغذیه تمرکز دارد. درمانگران ممکن است تجهیزات تطبیقی را توصیه کنند.
گفتار درمانی: گفتار درمانی در یافت آباد ممکن است برای بیمارانی که در صحبت کردن، درک گفتار یا بلع مشکل دارند توصیه شود. درمانگران می توانند به بیماران کمک کنند تا مهارت های ارتباطی خود را بهبود بخشند و استراتژی هایی را برای غلبه بر مشکلات گفتار و زبان ایجاد کنند.
مشاوره روانشناختی: سکته مغزی می تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت عاطفی بیمار داشته باشد. مشاوره روانشناسی می تواند به بیماران کمک کند تا با اثرات عاطفی سکته مغزی مانند اضطراب، افسردگی و ناامیدی کنار بیایند. مشاوره همچنین می تواند به بیماران و خانواده آنها کمک کند تا با تغییرات زندگی خود سازگار شوند و با چالش های بهبودی کنار بیایند.
روشهای پیشگیری
پیشگیری از سکته مغزی بسیار مهم است، زیرا یک اورژانس پزشکی تهدید کننده زندگی است. اقدامات متعددی برای کاهش خطر سکته مغزی وجود دارد، از جمله:
مدیریت فشار خون بالا: فشار خون بالا یک عامل خطر اصلی برای سکته مغزی است. مهم است که فشار خون را به طور منظم کنترل کنید، داروهای تجویز شده را طبق دستور مصرف کنید و برای کاهش فشار خون تغییراتی در شیوه زندگی سالم ایجاد کنید.
کنترل سطح کلسترول: سطوح بالای کلسترول می تواند منجر به ایجاد پلاک در رگ های خونی شود و خطر سکته مغزی را افزایش دهد. خوردن یک رژیم غذایی سالم با چربی های اشباع شده کم، ورزش منظم و مصرف داروهای کاهش دهنده کلسترول طبق تجویز می تواند به کنترل سطح کلسترول کمک کند.
مدیریت دیابت: دیابت می تواند با آسیب رساندن به رگ های خونی و افزایش خطر لخته شدن خون، خطر سکته مغزی را افزایش دهد. مدیریت سطح قند خون از طریق رژیم غذایی، ورزش و دارو می تواند به کاهش خطر سکته کمک کند.
ترک سیگار: سیگار می تواند به رگ های خونی آسیب برساند و خطر سکته را افزایش دهد. ترک سیگار یکی از مهم ترین اقداماتی است که می توانید برای محافظت از سلامت خود و کاهش خطر سکته مغزی انجام دهید.
رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی می تواند با حفظ وزن مناسب، کنترل فشار خون و کاهش سطح کلسترول به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند.
ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم می تواند به حفظ وزن سالم، کاهش فشار خون و بهبود سلامت کلی قلب و عروق کمک کند. هر هفته حداقل 150 دقیقه ورزش با شدت متوسط را هدف قرار دهید.
