ضایعات نخاعی یا همان آسیب نخاعی (SCI) رویدادهایی هستند که زندگی را تغییر می دهند که چالش های فیزیکی، عاطفی و روانی قابل توجهی را به همراه دارند. این صدمات می توانند به طور ناگهانی به دلیل تروما، مانند تصادف رانندگی، یا به تدریج به دلیل بیماری هایی مانند ام اس ایجاد شوند. بدون توجه به علت، SCI ها ارتباط بدن بین مغز و سایر اندام ها را مختل می کنند و منجر به فلج نسبی یا کامل می شوند.
یکی از اجزای ضروری بهبود و توانبخشی بیماران نخاعی، کاردرمانی (OT) است که توسط درمانگران ما در بهترین مرکز کاردرمانی در یافت آباد ارائه می شود. OT به افراد کمک می کند تا استقلال و عملکرد خود را در کارهای روزمره بازیابند، که نقشی اساسی در بهبود کیفیت زندگی آنها ایفا می کند. در این مقاله، ما به نحوه پشتیبانی کاردرمانی از سفر بهبودی برای افراد مبتلا به آسیب نخاع خواهیم پرداخت.
ضایعات طناب نخاعی (SCI) آسیب به هر بخشی از نخاع یا اعصاب انتهای کانال نخاعی است که اغلب منجر به تغییرات طولانی مدت در قدرت، حس و عملکردهای بدن در زیر محل آسیب می شود. SCI ها را می توان به دو نوع اصلی طبقه بندی کرد:
- SCI کامل: از دست دادن کامل عملکرد زیر سطح آسیب.
- SCI ناقص: از دست دادن جزئی عملکرد که در آن برخی از سیگنال ها همچنان می توانند از ناحیه آسیب دیده عبور کنند.
SCI ها معمولاً در اثر حوادث آسیب زا مانند تصادفات رانندگی، سقوط، آسیب های ورزشی یا خشونت ایجاد می شوند. علل غیر آسیب زا شامل بیماری هایی مانند تومورها، عفونت ها یا اختلالات دژنراتیو است. در سراسر جهان تخمین زده می شود که سالانه بیش از 17000 مورد جدید SCI وجود دارد که هزاران نفر دیگر با عواقب آسیب های قبلی زندگی می کنند.
زندگی با ضایعات نخاعی بر تمام جنبه های زندگی روزمره تأثیر می گذارد. برای بسیاری، فلج – خواه کامل یا جزئی – فوری ترین و چشمگیرترین پیامد است. این می تواند بر توانایی حرکت، کنترل عملکردهای بدن و انجام فعالیت های اساسی مانند حمام کردن یا لباس پوشیدن تأثیر بگذارد.
فرآیند توانبخشی پس از ضایعات نخاعی
بهبودی پس از آسیب نخاعی یک شبه اتفاق نمیافتد و نیازمند رویکردی چند رشتهای و مشارکتی است. در ابتدا، مراقبت های پزشکی بر تثبیت آسیب و جلوگیری از آسیب بیشتر متمرکز است. هنگامی که بیمار پایدار شد، توانبخشی با هدف کمک به فرد برای بازیابی هر چه بیشتر عملکرد و استقلال آغاز می شود.
بخش مهمی از برنامه توانبخشی، تعیین اهداف واقعی بهبودی است. این موارد می تواند از بازیابی تحرک در ویلچر گرفته تا یادگیری نحوه انطباق وظایف روزانه با توانایی های جدید فرد باشد. اینجاست که کاردرمانی مطرح می شود.
کاردرمانی (OT) نوعی درمان است که به افراد مبتلا به ناتوانی های جسمی، حسی یا شناختی کمک می کند تا استقلال خود را در تمام زمینه های زندگی خود باز یابند. برخلاف فیزیوتراپی که بر تحرک و قدرت تمرکز دارد، کاردرمانی به کارهایی که زمان شما را «تسخیر میکند» مانند نظافت، غذا خوردن و کار کردن، نمیپردازد.
هدف کاردرمانی نه تنها کمک به بیماران برای بازیابی عملکردهای فیزیکی است، بلکه توانمندسازی آنها برای زندگی کاملتر و مستقلتر علیرغم محدودیتهایشان.
نقش کاردرمانی در بهبودی آسیب نخاعی
کاردرمانی با تمرکز بر استقلال عملکردی نقش مهمی در بهبودی SCI ایفا می کند. درمانگران برای ارزیابی تواناییهای بیماران و ایجاد برنامههای درمانی سفارشی با بیماران همکاری نزدیک دارند. این برنامهها ممکن است شامل تمرینهایی برای تقویت قدرت در گروههای عضلانی کلیدی، استراتژیهایی برای انجام کارهای روزانه با تجهیزات تطبیقی و آموزش استفاده از وسایل کمکی حرکتی مانند ویلچر یا وسایل کمکی باشد.
کاردرمانگر همچنین به بیماران کمک می کند تا اعتماد به نفس و توانایی خود را برای شرکت در فعالیت هایی که شادی و رضایت را برای آنها به ارمغان می آورد بازسازی کنند.
در درمان آسیب های نخاعی، کاردرمانگران اغلب بر موارد زیر تمرکز می کنند:
مهارتهای خودمراقبتی: بیماران یاد میگیرند که چگونه کارهایی مانند نظافت، غذا خوردن و لباس پوشیدن را انجام دهند، اغلب با استفاده از ابزارهای تخصصی یا تکنیکهای اصلاحشده.
تحرک: تقویت بالاتنه برای استفاده از ویلچر یا استفاده از وسایل کمکی.
فناوری کمکی: معرفی تجهیزات تطبیقی مانند ظروف تخصصی، میلههای دستگیره یا دستگاههای فعال با صدا که از زندگی مستقل پشتیبانی میکنند.
تغییرات خانه: دسترسی بیشتر به محیط خانه از طریق رمپ ها، میزهای پایین تر و درهای بازتر.
سوالات متداول
میزان موفقیت کاردرمانی برای بیماران ضایعه نخاعی چقدر است؟ میزان موفقیت متفاوت است، اما بسیاری از بیماران پیشرفت های قابل توجهی را در مهارت های زندگی روزمره و استقلال تجربه می کنند.
چه مدت بعد از آسیب باید کاردرمانی شروع شود؟ کاردرمانی اغلب به محض پایداری بیمار، گاهی در چند روز پس از آسیب شروع می شود.
آیا کاردرمانی می تواند به افرادی که ضایعات نخاعی کامل دارند کمک کند؟ بله، OT بر به حداکثر رساندن استقلال و کیفیت زندگی، حتی برای کسانی که صدمات کامل دارند، تمرکز دارد.
چگونه کاردرمانی می تواند زندگی روزمره را پس از SCI بهبود بخشد؟ کاردرمانگران استراتژیها، آموزشها و ابزارهایی را برای کمک به بیماران در انجام وظایف خودمراقبتی، کار و شرکت در فعالیتهای اجتماعی ارائه میکند.
تفاوت کاردرمانی و فیزیوتراپی در آسیب های نخاعی چیست؟ در حالی که هدف هر دو درمان بهبود عملکرد است، OT بر کارهای روزمره زندگی متمرکز است و فیزیوتراپی بر حرکت و قدرت تأکید دارد.